Feyenoord City: “We hebben een uitdagend plekje uitgezocht”

In de Nieuwe Maas, op een dijk en boven het spoor: Feyenoord had een eenvoudigere locatie voor het nieuwe stadion kunnen kiezen. Nu moeten er afspraken worden gemaakt met tal van partijen. Wat zijn de grootste obstakels voor Feyenoord City?

In 2024 moet het nieuwe Feyenoord-stadion zijn deuren openen. Maar in de huidige planning is de opening al een jaar later dan oorspronkelijk de bedoeling was, en er zijn nog volop obstakels. De gemeente hamert in de laatste voortgangsrapportage daarom op “een strakke sturing” om “te zorgen dat er geen nieuwe vertraging optreedt”.

Dat is ook nodig omdat vertraging extra kosten meebrengt. Begin dit jaar maakte Goldman Sachs het tweede deel van een lening van 17,5 miljoen euro over voor de aanloopkosten van Feyenoord City. Daarvan worden onder meer adviseurs en architecten betaald. Eind dit jaar is dat geld op, verwacht de projectorganisatie. Dan moet er nieuw geld gevonden worden om de voorbereiding door te zetten. En potentiële financiers zitten niet te wachten op allerlei slepende vergunningsprocedures.

Uit een rondgang langs partijen als ProRail, het waterschap Hollandse Delta, Rijkswaterstaat en waterleidingbedrijf Evides blijkt dat er nog veel moet gebeuren om alle vergunningen op orde te brengen. Vast staat dat de huidige businesscase Feyenoord City niet toestaat om bij tegenvallers geld bij te . Hoe eventuele tegenvallers dan wel betaald moeten worden, is onduidelijk. Welke hoofdpijndossiers staan nog open?

1. ProRail: “Nog geen formele stappen”
Het Algemeen Dagblad publiceerde in september 2018 al eens een opsomming van het “wensenlijstje” voor aanpassingen aan het spoor. Want Feyenoord City vraagt nogal wat van spoorbeheerder ProRail: overkapping van een deel van het spoor, een nieuw intercitystation, de verhuizing van een locomotiefwerkplaats en de verplaatsing van ‘onderleidingen’ die beveiliging en seinen van elektriciteit voorziet. Destijds al zei de regiodirecteur van ProRail dat er nog veel moest gebeuren om dat wensenlijstje geregeld te krijgen. “Niets is onmogelijk (…) maar het zal veel van ons vragen.”

Negen maanden later blijkt uit navraag bij ProRail dat er nog nauwelijks vorderingen zijn. “Op dit moment wachten wij nog op formele klantvragen. Zonder die klantvragen hebben wij geen financiering die nodig is om zaken als kosten, risico’s en gevolgen voor treinverkeer te onderzoeken. Dit betekent dat we van onze kant nog niet veel verder zijn dan ten tijde van publicatie van het AD-artikel,” laat een woordvoerder van ProRail weten.

Feyenoord City zegt in een reactie dat er al twee jaar contact is met ProRail en dat er in een mei een brief is gestuurd “om de werkzaamheden te formaliseren en alle raakvlakken van de verschillende projecten integraal op te lossen”. Maar dat is volgens een woordvoerder van Prorail onvoldoende. “Eén brief is geen basis voor zo’n enorm onderzoek op kosten van de belastingbetaler. Als we dat bij iedere ontwikkelaar die iets wil bouwen langs het spoor zouden doen, ging Prorail failliet.”

2. Evides: Handtekeningen nog niet gezet
Evenmin afgerond is de kwestie met waterbedrijf Evides. Onder de plek waar het nieuwe stadion komt, liggen drie waterleidingen die Kralingen verbinden met de waterbron in de Biesbosch. Om precies te zijn liggen er twee stalen leidingen en één betonnen. Het risico bestaat dat de betonnen leiding en de rubberen afsluitingen die daarop zitten, bij het heien kunnen scheuren. Bovendien kan het waterleidingbedrijf, als het nieuwe stadion er eenmaal staat, niet goed meer bij de leidingen.

De onderhandelingen met Feyenoord City verliepen aanvankelijk moeizaam, zegt Robbert Wever, manager infra bij Evides. “In eerste instantie was de instelling van Feyenoord City: wij gaan hier bouwen, vertel ons maar wat het moet kosten als jullie helemaal wegwezen. Toen hebben we een grove berekening gemaakt van wat het zou kosten om alle drie de leidingen om te leggen. Dat was 25 miljoen. Veel te duur, vonden alle partijen.”

Het maakte duidelijk dat meer samenwerking nodig was. Wever: “Heel langzaam kwamen we naar elkaar toe. Als egeltjes, heel voorzichtig. In mei vonden we een voor iedereen aanvaardbare oplossing.” In de plannen krijgen de stalen leidingen een overkapping en wordt de betonnen leiding buiten gebruik gesteld.

De Stichting Gebiedsontwikkeling aan de Maas, die de gebiedsontwikkeling voor het gebied leidt en de grond op koopt, zal die leiding overnemen voor nul euro. “Daarmee zijn wij van de rechten en plichten aangaande die leiding af”, legt Wever uit. “Feyenoord City neemt alle rechten en plichten ten opzichte van de vergunningverlener – de gemeente Rotterdam – over.” Maar, benadrukt Wever, de handtekeningen zijn nog altijd niet gezet.

3. Rijkswaterstaat: “We wachten op actie van Feyenoord City”
Met Rijkswaterstaat heeft Feyenoord City op drie vlakken te maken. Om in het water te kunnen bouwen, moet Rijkswaterstaat 1de vaarweg verleggen. Ook bezit Rijkswaterstaat de grond in de Nieuwe Maas waar het stadion komt te liggen. En omdat het stadion in het water komt te liggen, moet Feyenoord City zorgen dat er op een andere plek ruimte voor het water terugkomt.

Hoe staat het ervoor? Voorlopig wacht Rijkswaterstaat op actie vanuit Feyenoord City. Een woordvoerder liet begin begin juni weten: “Het is aan Feyenoord City om aan te tonen dat ze aan de vergunningseisen (kunnen) voldoen. Feyenoord City is op de hoogte van de vergunningseisen. We hebben begrepen dat ze deze maand een conceptaanvraag voor de watervergunning willen doen. Deze wachten we af.” Uit navraag begin juli blijkt dat die conceptaanvraag nog niet is ingediend.

4. Waterschap Hollandse Delta: Beschermt de dijk over een eeuw nog?
Misschien nog wel ingewikkelder zijn de eisen die het waterschap Hollandse Delta stelt. Omdat het nieuwe stadion bovenop een dijk – een primaire waterkering in stedelijk gebied – komt te liggen, gelden hoge veiligheidsnormen, legt een woordvoerder uit. “Omdat het voorgestelde ontwerp van het stadion ‘op de dijk’ is gesitueerd, moet goed worden onderbouwd hoe dit ontwerp de veiligheid over een langere periode gaat garanderen. Dat gaat niet alleen over de dijk zelf, maar ook over de bebouwing in de beschermingszones van de dijk.”

In de praktijk betekent dit dat het waterschap meekijkt naar de plannen, en of die ook over een eeuw geen overstromingsgevaar opleveren. De gesprekken lopen nog, laat het waterschap weten. “Die ervaren wij als constructief.”

Een uitdagend plekje
Het zijn, al met al, behoorlijke hobbels. “We hebben een uitdagend plekje uitgezocht”, zegt stadiondirecteur Jan van Merwijk over de locatie van de nieuwe voetbaltempel. “Maar dat wisten we. We hebben deze keuze gemaakt vanuit exploitatiemogelijkheden. Het is een iconische plek, maar ook: in het water, aan het spoor, waterleiding en gasleiding, dat is allemaal bekend. Dat lossen we wel op. En dat doen we nu ook, stapje voor stapje. Er is rekening mee gehouden.”

VersBeton.nl