Mijn naam is Marijke Mulder en ik vertegenwoordig vandaag supportersgroep Stadion op Zuid. Wat achtergrond over mezelf: Ik ben afgestudeerd in Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek en heb een eigen bedrijf dat zich toespitst op de technische projectbeheersing van grote infrastructuurprojecten. In mijn werk ben ik realistisch. Ik hou niet van projecten waarbij in de planfase gouden bergen worden beloofd met rooskleurige perspectieven en in de uitvoeringsfase de lusten bij de investeerders liggen en de lasten bij de belastingbetalers.
In het verleden heb ik kortstondig gewerkt aan het BAM-plan voor de Kuip. Ik heb in die tijd een enorme waardering gekregen voor de kennis van zaken en kunde van supporters. Later ben ik betrokken geraakt bij een groep kritische supporters en vandaag naar voren geschoven als frontvrouw van Stadion op Zuid om vandaag een toelichting te geven op ons standpunt.
Daarvoor wil ik graag eerst beginnen met De ode aan de Kuip.
De Kuip, is het mooiste voetbalstadion van Nederland, en waarom is zojuist beschreven in De ode aan de Kuip, en volgens sommigen zelfs van de wereld. En bobo’s vinden dat het vervangen moet worden door een nieuw stadion.
Wij, van Stadion op Zuid, vinden dat een nachtmerrie. Want wij vinden dat je De Kuip alleen moet verlaten als onomstotelijk bewezen is dat een nieuw plan het beste is. En wij gunnen de stad daar inzicht en een keuze in het hebben. Feyenoord City is op stoom, en maar er lijken ook een heleboel zaken niet gezegd mogen worden.
En dat proberen we wel te doen met Stadion op Zuid, richting beslissingsmakers.
Stadion op Zuid is een collectief supportersgroepen die met elkaar duizenden supporters vertegenwoordigen. Net als het Legioen, zijn er binnen Stadion op Zuid allerlei mensen vanuit verschillende achtergronden met verschillende ervaring en kennis, vanuit het hele land en zelfs buitenland bij ons aangesloten. En dat is onze kracht: we zijn ongeorganiseerd georganiseerd, verbonden in een aantal thema’s.
Wij willen het beste voor
1. Feyenoord betaald voetbalorganisatie
2. de supporter
3. en de Rotterdammer
We hebben veel specialisten aan boord over diverse onderwerpen die over Feyenoord City en bijbehorend stadionplan gaan en verweven zijn en ik zeg expliciet verweven, want het hangt allemaal met elkaar samen:
● Spelersbudget, sfeerbeleving en prijzen voor seizoenskaarten
● Mobiliteit
● Financiering
● Technische haalbaarheid
● Procedures, zoals de MER
Feyenoord City, een droom of een nachtmerrie? Vanuit onze expertise zeggen wij: Een droom voor de bobo’s, bouwers en banken. En een nachtmerrie voor Feyenoord en Rotterdammers.
Waarom? Er zijn eigenlijk heel veel belangen en ik kan uren praten over wat er mis is. Ik zal vandaag kort een aantal onderdelen toelichten waar de schoen wringt, waar we hopen dat de gemeenteraad kritisch over kan zijn.
We zien allemaal dat Feyenoord City meer is dan alleen een stadion. De gebiedsontwikkeling in combinatie met ontwikkelingen voor een stadion zijn goed. Het is goed dat er in Zuid wordt geïnvesteerd, alleen niet op de manier waarop. het gaat nu ten koste van de stad. Hier hebben we al regelmatig over gepubliceerd op onze website www.stadionopzuid.nl
Zojuist noemde ik al Feyenoord betaald voetbal organisatie, de supporter en de Rotterdammer. Het doemscenario, de nachtmerrie voor velen is: Een dertien-in-dozijn-stadion, dat de kop heeft gekost van de club. De magie van de Kuip afgebroken. Alleen nog maar onderdeel van de verhalen van supporters.
Gevolgd door een overname door de hulp van de gemeente en buitenlandse investeerders waar supporters niks over te vertellen hebben omdat het stadion niet het beloofde succes waarmaakt. En dus extra kosten die afgewenteld worden op de Rotterdammer niet te vergeten.
De supporters en zeker de Rotterdammers houden van klare taal. Iedereen voelt op zijn klompen aan dat wanneer een project als Feyenoord City zoveel marketingtaal nodig heeft om een concept te verkopen, dat er iets niet klopt. Kwaliteit verkoopt zichzelf.
Dat de gemeenteraad met fabels een rad voor ogen wordt gedraaid, is direct terug te zien bij de Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) in 2017. Er is maar 1 alternatief afgewogen tegen het nul alternatief: stilstand. Het is eigenlijk onbegrijpelijk dat renovatie niet als alternatief is meegewogen, maar in een paar zinnen is weggeschreven als suboptimaal.
Onbegrijpelijk, maar niet onlogisch… want vanuit politiek perspectief is dit uiterst slim gespeeld. Als de renovatie wél was meegewogen, dan hadden diverse coalitiepartijen nooit zomaar kunnen instemmen met nieuwbouw, vanuit hun eigen politieke standpunten. Neem bijvoorbeeld het thema duurzaamheid van GroenLinks waarbij vernieuwing van de Kuip beter zou scoren of voor de VVD die begaan is met ondernemers, en dan zou blijken dat de impuls in Zuid zou zorgen voor enorme concurrentie voor de ondernemers uit de binnenstad.
En dus is ook de magie van de Kuip meteen op een zijspoor gezet. Er zullen nu ongetwijfeld mensen denken “Ja, maar juist nieuwbouw heeft nog meer voordelen dan het sentiment van De Kuip.” Het punt is, dat we het niet onomstotelijk weten. We kunnen het niet bekritiseren, want de analyse is niet gemaakt. Harde cijfers voor de uitspraak dat renovatie suboptimaal is zijn niet terug te vinden in de MKBA.
Maar de besluitvorming op onder andere dit document heeft er echter toe geleid dat Feyenoord City wel mocht starten met verder uitwerken van de plannen. Stadion Feijenoord NV bekostigt deze plannen zelf met geleend geld. Daar hangt, zelfs zonder tegenvallers, al een flinke prijskaart aan.
Het zijn plannen en artist impressions waarmee stakeholders verleid worden om het een goed plan te vinden.
Maar gelukkig laat niet iedereen zich zo snel verleiden. Naast ons hebben ook anderen gaten geschoten in de business case. Bijvoorbeeld, hoe realistisch is het dat Feyenoord top 3 speelt. Een van de belangrijkste mitsen. En hebben twijfels bij ingeschatte bezoekersaantallen en horecaopbrengsten. In de commissie Majeure projecten, organisatie en financiën hebben Gerben Vreugdenhil en Dennis Tak al pittige vragen neergelegd om zeker te zijn dat de gemeenteraad haar governance taak kan uitvoeren.
Dat dit door Feyenoord City als private organisatie gebeurt is sowieso al wat opmerkelijk. En ik hoop voor eenzelfde kritische blik vanuit de gemeente voor de technische haalbaarheid. Feyenoord City is met een omvang van 1,5 miljard euro na ZuidasDok één van de grootste gebiedsontwikkelingen van Nederland. Maar, waar je daar ziet dat grote vermogende organisaties zoals Rijkswaterstaat, Prorail en de gemeente de kar trekken en in staat zijn om grote risico’s te dragen is Feyenoord City een privaat project. U weet dat dit project inmiddels is stilgelegd, met alle effecten op kosten en opening van dien.
En juist in deze context is er iets geks aan de hand.
Elk project van niveau in Nederland neemt als criteria “complexiteit van raakvlakken met de buren” mee. Want raakvlakken en rekening houden met raakvlakken kost heel veel geld. Hoe minder raakvlakken, hoe beter. Maar dit criterium ontbrak bij de locatiekeuze van het stadion. Er wordt in de analyse veel te luchtig over gedaan. Een iconische locatie is het enige wat telde. Dat de locatie superveel risico’s met zich meebrengt, omdat het boven op een waterkering is gebouwd, boven op een drinkwaterleiding van Evides, een hoge drukleiding, ingeklemd door spoor is dus ook niet meegewogen.
Jan van Merwijk, stadiondirecteur wordt straks Chef Onderhoud Leiding, die de hele stad van drinkwater voorziet en moet zorgen dat de wijk niet onder water loopt omdat hij onderhoud moet plannen voor de waterkering onder het stadion.
Ziet u de discussie al voor zich? Een stadiondirecteur voor voetbal en evenementen die elk jaar de balans moet opmaken of er voldoende geld overblijft om Feyenoord uit te betalen voor hun optreden?
Elke supporter, maar ook elke Rotterdammer zal begrijpen dat er dan iets goed mis gaat Feyenoord dat om voetbal zou moeten draaien. En lukt het niet meer om te investeren in de benen, door toedoen van de plek dan de stenen, dan rest dan nog maar één weg: via de portemonnee van de club naar de portemonnee van de supporter naar de portemonnee van de Rotterdamse burger. Maar wederom staat deze afweging niet op papier. Er is maar 1 plan.
Wat we zien als Stadion op Zuid is dat er verschillende verhalen aan stakeholders, die vaak ook vergunningen moeten verlenen, worden verteld voor en achter de schermen, dat men uitgaat van zeer rooskleurige scenario’s, dat men de effecten te positief inschat. Alles om het project ‘rond te rekenen’. Waar dat toe leidt hebben we eerder gezien bij dossiers als het warmtebedrijf en de poging om de wereldtentoonstelling naar Rotterdam te halen..
Maar de trein dendert door. Afgelopen vrijdag is er een nieuw Definitief Ontwerp gepresenteerd door Feyenoord City. Of het de schoonheidsprijs verdient, daarover valt te twisten. Waar niet over te twisten valt is dat iets het stempel “Definitief Ontwerp” geven het niet tot definitief ontwerp maakt. De gemeente heeft niet voor niks een Q team in het leven geroepen om een positief advies te geven… en dat is er nog niet. In het verslag staan punten die Feyenoord City nog niet af heeft. Wij volgen de impact op de MER procedure op de voet, los van de stikstofproblemen en de toestemming van de vele partijen met belangen in het gebied. Eigenlijk is een nieuwe vertraging van de opening van het stadion hiermee eigenlijk al een gegeven. En de impact op de business case… die weten we niet.
Wat we wel weten is: In Feyenoord City draait het niet om voetbal of de Rotterdammer. Gemeenteraad, zorg dat er geen point of no return wordt gecreëerd door perverse prikkels toe te staan en vraag om klare taal. Feyenoord City is Bobo City. Het is een privaat project waar gegokt wordt dat eerst de supporter bijlegt door dure prijzen, vervolgens de club wordt kapotgemaakt en vervolgens publiek geld wordt ingezet omdat het restrisico onaanvaardbaar is voor de Rotterdammer.
Het is een droom voor de bobo’s, bouwers en banken met korte termijndoelen. Maar Feyenoord City is een regelrechte nachtmerrie voor supporters en Rotterdammers. En het is niet alleen een nachtmerrie. Het is, gezien de vele rode vlaggen, een reëel scenario dat het doemscenario optreedt, tenzij de gemeente ingrijpt. Kun je voor Feyenoord City zijn, als je dit weet?