Seinen op rood voor nieuw stadion Feyenoord

Voor Feyenoord City dreigt neerwaartse spiraal

Het plan voor een nieuw stadion aan de Maas staat er in werkelijkheid een stuk slechter voor dan Feyenoord City iedereen wil laten geloven. Deze conclusie kan worden getrokken uit de interne presentatie die Stadion CFO Carl Berg afgelopen dinsdag gaf aan medewerkers van Feyenoord en Stadion Feijenoord. De business case en financiering zijn niet rond. Het ontwerp voldoet niet aan de gestelde eisen en past niet binnen het beschikbare budget. De planning loopt uit en de opdracht voor het vervolgontwerp is uitgesteld. Het plan dreigt in een neerwaartse spiraal terecht te komen.

Opportunistisch
Feyenoord City bracht afgelopen week naar buiten dat International Stadia Group (ISG) de business case voor het nieuwe stadion ‘haalbaar en weloverwogen’ vindt. In werkelijkheid blijkt ISG belangrijke aannames veel te positief en zelfs opportunistisch te vinden. Zo zijn de horeca-inkomsten per bezoeker te hoog ingeschat. Ook het aantal bezoekers bij wedstrijden, rondleidingen en tours is te positief aangegeven. Hierdoor zullen de berekende en noodzakelijke inkomsten miljoenen euro’s lager uitvallen. Dit zijn de pijnlijke conclusies van ISG na beoordeling van de business case. Het plan is daardoor te risicovol en er wordt door ISG voorlopig geen ‘Letter of Reliance’ afgegeven. Financieel directeur Carl Berg bracht deze conclusies vorige week niet naar buiten, maar presenteerde ze begin deze week wel tijdens een besloten bijeenkomst met medewerkers van Feyenoord en stadion. Berg denkt het tekort te dekken met extra inkomsten uit het zakelijke segment. Onder leiding van Carl Berg en Mark Koevermans wordt gewerkt aan business case 2.0. Hiervoor zijn drie maanden extra nodig. Daarna gaat ISG de business case opnieuw beoordelen, waarbij zij ook kijkt naar de gevolgen van het ontwerp voor de inkomsten.

“ISG vindt dat wij onvoldoende hebben kunnen aantonen dat we de door ons gestelde ambitie helemaal kunnen waarmaken.”
Carl Berg, CFO Stadion Feijenoord NV


Stadionontwerp verder uitgekleed
Vorige week bracht Feyenoord City nieuwe impressies van het stadionontwerp naar buiten. Het is maar de vraag of deze beelden reëel zijn. Het ontwerp voldoet namelijk niet aan het Programma van Eisen. Ook past het ontwerp niet binnen het beschikbare budget. Feyenoord City heeft met 7% inflatie tot 2023 onvoldoende rekening gehouden met de werkelijke stijging van de bouwkosten. De inflatie van 7% is namelijk nu, in 2018, al werkelijkheid. Berg zegt over de noodzakelijke bezuinigingen “10% extra inflatie, circa 30 miljoen euro, terug te vinden in het ontwerp.” Een bezuiniging van 30 miljoen euro kan niet anders dan ten koste gaan van de kwaliteit en verdiencapaciteit van het stadion. Ook is besloten voorlopig af te zien van de opdracht aan OMA en andere adviseurs voor de volgende fase van het ontwerp. Het uitwerken van dit zogeheten ‘Definitief Ontwerp’ vraagt een budget van circa 6 miljoen euro.

Geen dekking
De financiering van het nieuwe stadion blijkt nog verre van rond. Het bankenconsortium via Goldman Sachs heeft nog geen handtekening gezet. Dit wordt nog eens versterkt doordat de door Feyenoord City gehoopte bankbekentenis van ISG voorlopig uitblijft. Het ophalen van eigen vermogen blijkt een nog lastigere opgave. Van de noodzakelijke 190 miljoen euro staat alleen de in 2017 door de gemeente al toegezegde bijdrage van 40 miljoen euro op papier.

Neerwaartse spiraal
De vraag is nu hoe Feyenoord City extra geld wil halen uit het zakelijke segment terwijl er tegelijk 30 miljoen euro bezuinigd moet worden op het ontwerp van het stadion. Dit soort maatregelen gaat ten koste van de verdiencapaciteit waardoor de inkomsten nog verder onder druk komen te staan met nieuwe problemen voor de business case 2.0 tot gevolg. De sterke stijging van bouwkosten zal komende jaren doorzetten en deze zal ongetwijfeld nieuwe bezuinigingen op de oorspronkelijke plannen tot gevolg hebben. Het stadionplan dreigt hierdoor in een neerwaartse spiraal te komen waardoor het gewenste groene licht door ISG nog verder uit zicht verdwijnt.

Gevolgen voor Feyenoord onduidelijk
Het is nog altijd onduidelijk wat de gevolgen zullen zijn voor Feyenoord en voor het spelersbudget. Ook is niet duidelijk of er nog wel een stadion gebouwd kan worden dat voldoet aan de eisen en wensen van de club én of de ondergrens van de iconische waarde en kwaliteit hiermee niet wordt gepasseerd.

Stadion op Zuid
Stadion op Zuid is een initiatief van verontruste Feyenoord-supporters. Zij willen het beste voor Feyenoord en Rotterdam. Stadion op Zuid informeert supporters, club en media en publiceert artikelen, berichten en documenten over het project Feyenoord City. Lees het manifest ‘Het beste voor Feyenoord en Rotterdam!’ op stadionopzuid.nl.