Feyenoord City is veel te rooskleurig

Ik ben geen voetballiefhebber, geen Feyenoord-supporter en geen regelmatig bezoeker van De Kuip.
In die zin ben ik niet emotioneel betrokken bij de discussie over Feyenoord City. Wel was ik in 2014
als adviseur korte tijd betrokken bij de renovatieplannen voor De Kuip. Er is mij toen gevraagd te
analyseren in hoeverre het ontwerp voldeed aan het Pakket van Eisen. Dat ik niks van voetbal weet
of van voetbalstadions, is op zo’n moment eerder een voordeel dan een nadeel. Het helpt mij om er
met een helicopterview en objectief, vanuit een zogeheten ‘metapositie’, naar te kijken.

Analyses

Daarbij komt dat ik nogal idealistisch ben. Ik hou niet van projecten waarbij in de planfase gouden
bergen worden beloofd met rooskleurige perspectieven en in de uitvoeringsfase de lusten bij de
investeerders liggen en de lasten bij de gebruiker. Daarom ben ik altijd op zoek naar de precisie en
juistheid van woorden. Dat doe ik door in projecten grondige SMART-analyses uit te voeren.
Mijn conclusie luidde destijds: het Pakket van Eisen van de opdrachtgever was verre van SMART en
evenmin stabiel. Deze instabiliteit werd veroorzaakt doordat steeds weer andere belangen met
andere standpunten werden ingebracht. Nadat het plan van de baan was, vond een afsluitende
lessons learned sessie plaats. Ik adviseerde om bij dergelijke projecten voortaan gestructureerd en
compleet álle wensen en eisen van belanghebbenden voorafgaand aan de ontwikkeling van het
project in beeld te brengen. Ook de wensen die je niet kunt inwilligen. Zo weet iedere
belanghebbende wat-ie wel en wat-ie niet krijgt.

Feyenoord City

En toen kwam Feyenoord City met een ambitieus plan. Feyenoord City noemt zichzelf “(…) het
platform bij uitstek voor een sociaal-economische impuls voor heel Rotterdam en Rotterdam-Zuid in
het bijzonder. De ontwikkelingen zorgen niet alleen voor werkgelegenheid, maar ook voor nieuwe
woningen die doorstroming en kwalitatieve vervanging van bestaande woningen op Zuid mogelijk
maken. “ Met de nieuwbouwplannen én de gebiedsontwikkeling zet Feyenoord City ook een visie
neer om kansarme jongeren een toekomst te geven door ze aan te moedigen te gaan sporten.
Feyenoord City gaat de gemeente Rotterdam helpen met het beste voor de wijk Feijenoord.

Tegenstrijdig

Mijn eerste reactie was: wow, wat goed, ze kijken naar het grotere belang. Ik kon het niet laten te
kijken of Feyenoord City wel SMART bezig is en of er nu wél een duidelijke analyse is gedaan van
wensen en eisen van belanghebbenden. Dat viel tegen… Vanuit mijn SMART-analyse kwam ik tot de
conclusie dat 70% van de stukken is gevuld met ronkende marketingtaal. Het ene na het andere
verhaal is multi-interpreteerbaar of zelfs ronduit tegenstrijdig. Feyenoord City spreekt op de ene plek
over hoogwaardige restaurants en in andere stukken worden hierbij de namen genoemd van
fastfoodketens. Uitgangspunten worden voortdurend ontkracht. Vaak niet in hetzelfde stuk, maar in
een verwijzing in een ander stuk. Dit wakkerde mijn nieuwsgierigheid aan en ik besloot om meer te
lezen en te herlezen.

Teleurgesteld

Hoe meer ik mij verdiepte in Feyenoord City en begon te analyseren, hoe teleurgestelder ik raakte.
Het is opvallend dat partijen exact bij de naam worden genoemd zodra het gaat om de lasten, maar
dat er, zodra het gaat over de lusten, wordt gesproken over ‘Feyenoord’. Is dat dan de
betaaldvoetbalorganisatie Feyenoord, is dat Stadion Feijenoord, is dat de wijk Feijenoord of is het
Feyenoord City? Wie zijn er straks het meest gebaat bij dit plan? De bouwbedrijven, waarschijnlijk.
Als je probeert uit te zoeken wie er vanuit de vastgoedsector allemaal betrokken zijn bij Feyenoord
City, mogen er nog wel wat integriteitsonderzoeken gedaan worden om ook dat SMARTer te maken.

Afleidingsmanoeuvre

Bij het bestuderen van de plannen van Feyenoord City maakte mijn initiële wow-gevoel gaandeweg
plaats voor een gevoel van opstandigheid. En verbittering over de opstelling van de gemeente
Rotterdam. Voor de gemeenteraad lijkt enkel het mobiliteitsvraagstuk een ‘ja’ nog in de weg te
staan. Hiermee richt de gemeente zich op het blussen van een vlammetje en dat leidt de aandacht af
van een veel grotere brand. Die afleidingsmanoeuvre lijkt een bewust gekozen tactiek om het licht op
groen te krijgen. Hebben de gemeenteraadsleden echt niet door hoe vaag het plan van Feyenoord
City is? En dat het vragen om garantstellingen om financiële risico’s af te dekken echt niet gaat
helpen als het gaat om zulke multi-interpretabele stukken?

Belastingverhoging

Als dit wankele plan mislukt, zijn de vastgoedportemonnees gevuld en heeft de gemeente een gat in
haar begroting. Is de manier om dat straks op te lossen met belastingverhogingen? Legt instemmen
met dit plan niet een enorm risico bij de portemonnee van de Rotterdammer? Dit druist in tegen
mijn gevoel voor rechtvaardigheid.

Oproep aan de Rotterdamse gemeenteraad

De Rotterdamse gemeenteraad heeft de beslissing over Feyenoord City uitgesteld tot 11 mei. Ik doe
een dringend beroep op de gemeenteraadsleden en vraag hen om bij het doornemen van de stukken
van Feyenoord City het volgende te doen: pak twee tekstmarkers – een groene en een roze. Markeer
bij het lezen van de stukken de teksten groen waarvan je zeker en precies weet wat en wie er
bedoeld wordt. Bij twijfel of onduidelijkheid kleur je de teksten roze. Als ergens duidelijk en stellig
antwoord wordt gegeven, markeer je dat antwoord groen. Bij twijfel markeer je het roze. Plak de
papieren op de muur, doe een stap achteruit en kijk dan naar de verhouding tussen groen en roze.
Wat heeft de overhand? Kies de ‘metapositie’: zijn de stukken niet veel te rooskleurig?!

Marijke Mulder

Zelfstandig adviseur systems engineering