Deze keer mag het niet misgaan

Na jaren van discussie voelt Feyenoord steun bij de presentatie van de ambitieuze plannen voor een nieuw stadion dat deels in de Maas komt te liggen.

Meeuwen cirkelen rond, vrachtschepen trekken over de Maas, in de verte raast het verkeer over de Van Brienenoordbrug. Op een meter of zestig van de kade dobbert een groene boei. Hier, in dit stukje op Rotterdam-Zuid niet ver van de Kuip, moet het over zes jaar liggen, deels in het water tot aan die boei verderop: het nieuwe Feyenoord-stadion.

Het zuur over twee eerdere mislukte pogingen is verdreven, iets van elan is herwonnen in het slepende stadiondossier. In 2022 moet in het nieuwe onderkomen het eerste duel gespeeld worden, na een kleine twintig jaar vol debat en plannen. Een iconisch, toekomstbestendig stadion op de oever van de Maas, met plek voor 63.000 toeschouwers. Het doel: structurele financiële en sportieve groei van Feyenoord. Geschatte kosten: 400 miljoen euro. Dit wordt voor de helft gefinancierd met eigen vermogen en voor het andere deel met vreemd vermogen.

In het Topsportcentrum Rotterdam, naast de Kuip, werd woensdag het plan gepresenteerd door het projectteam, dat werkt in opdracht van de profclub en Stadion Feijenoord. In alles stralen betrokkenen uit dat het deze derde keer niet mis mag gaan – nadat in 2013 een nieuwbouwplan klapte en vorig jaar vernieuwbouw van de Kuip niet doorging. „We zijn vrij zeker dat deze plannen doorgaan”, zegt Gerard Hoetmer, president-commissaris van Feyenoord.

Een belangrijke horde is genomen, het nieuwe plan wordt gesteund door het Rotterdamse college van burgemeesters en wethouders. De gemeente is gevraagd om voor 40 miljoen euro in aandelen bij te dragen. De gemeenteraad zal hier in maart over stemmen.

Het stadion moet onderdeel gaan uitmaken van een volledige gebiedsontwikkeling onder de naam Feyenoord City, met veel ruimte voor vastgoed, entertainment en horeca. Het is een project van in totaal zeker 1 miljard euro – stadion meegerekend.

Het nieuwe plan in drie thema’s.

Het stadion
Hij voetbalde in de jeugd bij Vitesse, architect David Gianotten, managing partner bij topbureau OMA van Rem Koolhaas. En met amateurclub Baronie speelde hij een keer in de Kuip. „Angstaanjagend.” Koolhaas is op de achtergrond betrokken. „Hij voorziet mij van collegiaal advies.”

Gianotten praat soms in voltooide tijd, alsof het stadion er al staat. Maar voorlopig is alleen het concept-ontwerp klaar, de Kuip gold daarbij als „inspiratiebron”. Dat betekent: toeschouwers dicht op het gras. „We willen een zo groot mogelijke intensiteit rond het veld, zodat die beleving die je nu in de Kuip ziet ook in het nieuwe stadion krijgt.” Naar buiten toe wordt het een open bouwwerk, met een plateau waar je de stad en het water kan overzien.

Het stadion krijgt een „regendak”, zoals Gianotten het noemt. Door extra akoestische maatregelen kunnen er concerten worden gehouden. Er komen horeca – onder meer een nachtclub en een restaurant in het dak – en een conferentiegedeelte. Watertaxi’s kunnen aanleggen. „Het stadion krijgt een hele eigen identiteit, omdat dit het enige stadion wordt dat zo in de ring van de stad komt te liggen aan het water.”

Oranje zal weer frequent in Rotterdam gaan spelen. Dit stadion wordt de „belangrijkste thuishaven voor het Nederlands elftal”, staat in de haalbaarheidsstudie. De KNVB heeft toegezegd dat ten minste de helft van het aantal thuisduels in het nieuwe Feyenoord-stadion wordt afgewerkt. De verouderde Kuip raakte die eer kwijt omdat de bond de Arena qua comfort geschikter vond.

De Kuip wordt herontwikkeld. Er komen woningen in, en een gezondheidscentrum, een bierbrouwerij met (met Feyenoord-bier), een Feyenoord-museum en atletiekbaan.

De club
Feyenoord denkt met het nieuwe stadion een hogere omzet te genereren waarmee het financiële gat met Ajax en PSV moet worden gedicht. „Met dit plan realiseren we een verdubbeling van het spelersbudget hetgeen ons blijvend kwalificeert voor de top van de nationale voetbalcompetitie”, zegt Hoetmer.

De omzet over afgelopen seizoen bedroeg 60 miljoen, het spelersbudget is naar schatting ruim 17 miljoen euro, al wil Hoetmer dat niet bevestigen. De omzet van Ajax was vorig seizoen ruim 93 miljoen, PSV had een uitschieter naar 95 miljoen.

Feyenoord werd in de afgelopen veertig jaar slechts drie keer landskampioen. „Daar kan ik niet trots op zijn als topclub van Nederland”, zegt Hoetmer. „Ons niveau moet structureel veel hoger gaan worden.”

Die extra inkomsten denkt de club te halen door een betere stadionexploitatie. De capaciteit is daarin essentieel. Het stadion krijgt zo’n 13.000 plaatsen méér ten opzichte van de Kuip, die te krap is: de vraag naar kaarten – ook zakelijke – overstijgt het aanbod. De verwachting is dat er jaarlijks 37 wedstrijden en evenementen (zoals concerten) worden gehouden in het nieuwe stadion, tegen 29 in de Kuip.

Sportwethouder Adriaan Visser (D66) wil nog een risicoanalyse laten doen naar de exploitatie. „Het aantal kroketten dat verkocht wordt, daar zal ik het niet over hebben. Maar stel dat het een aantal seizoenen slecht gaat, of er komt een economische crisis. Die scenario’s moet je heel goed in de smiezen hebben.”

De knelpunten
Er zijn nog veel lastige hobbels te nemen. Er liggen bijvoorbeeld waterleidingen in de grond, precies daar waar het stadion komt. Met waterbedrijf Evides wordt gezocht naar een oplossing. En er moeten negen grondeigenaren worden uitgekocht – waaronder de Gamma en Shell – in het gebied waar het stadion komt. Maar allereerst: de gemeenteraad moet overtuigd worden.

NRC.nl