Kan Rotterdam de grote projecten wel aan?

De Hoekse Lijn is na het miljoenendebacle omgedoopt tot Blunderlijn, naar de beruchte Blunderput. Krijgt Rotterdam straks ook nog een Blundermuseum en een Blunderstadion?

De Hoekse Lijn is tot Blunderlijn gedoopt. Waarom?
In het ergste geval kost de ombouw van het oude spoor naar Hoek van Holland 90 miljoen extra. Bovenop de 373 miljoen die hiervoor al was uitgetrokken. De enorme tekorten doen denken aan de Blunderput, de parkeergarage in het Museumpark in Rotterdam, die miljoenen meer kostte omdat fout op fout werd gestapeld. Door alle problemen duurt het werk veel langer dan verwacht. In september had de metro al moeten rijden, dat wordt nu eind volgend jaar. Reizigers zijn al die tijd veroordeeld tot de bus om in Hoek van Holland, Maassluis en Vlaardingen te komen.

Hoe kan het zo uit de hand lopen?
Er is een reeks aan tegenvallers. Zo stuitten bouwers op kabels en leidingen waarmee geen rekening was gehouden, onder meer die waarmee de Maeslantkering van stroom wordt voorzien. Ook vonden werklieden in de bodem langs het 23 kilometer lange traject meer vervuiling en asbest dan verwacht en zijn er problemen met de beveiligingssoftware. Verder was de planning voor de verschillende onderdelen van het project niet goed op elkaar afgestemd.

Wie betaalt dat?
Het geld voor de aanleg komt van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag, waarin 23 gemeenten zitten. De grote vraag is wie nu opdraait voor het tekort van zeker 55 miljoen en misschien wel 90 miljoen. De gemeente Rotterdam is opdrachtgever en projectuitvoerder en dus eindverantwoordelijk. De Rotterdamse wethouder Pex Langenberg beloofde de extra kosten door fouten van Rotterdam te betalen. ,,Maar sommige kosten verdelen we over de Metropoolregio, daarover zijn we in gesprek.”

Wordt de Hoekse Lijn nu echt korter?
Van stad tot strand, zo is de nieuwe Hoekse Lijn altijd aangeprezen. Als de ombouw klaar is, wordt er 800 meter nieuw spoor neergelegd zodat reizigers op het strand kunnen uitstappen. De kosten: 50 miljoen. De Rotterdamse Langenberg gooide deze week een balletje op: als dit kleine stukje wordt geschrapt, worden miljoenen bespaard. Schiedam vindt dit idee het onderzoeken waard. De Rotterdamse raad wil er echter niet aan, net als Vlaardingen en Capelle.

Dus betaalt Rotterdam dit stukje zelf?
Nee, als het aan de raad ligt, komt dit geld nog steeds van de Metropoolregio. Het bestuur van dit samenwerkingsverband wil overigens ook zelf de Hoekse Lijn nog steeds doortrekken. Dit is belangrijk om meer reizigers te trekken, en dus voor de inkomsten, zo is de uitleg

Haalt wethouder Pex Langenberg na dit debacle de verkiezingen?
Twee ambtenaren hebben al het veld moeten ruimen. Zij werken nu op een ander project. Langenberg overleefde echter een motie van wantrouwen. Hij krijgt nog een kans. Ondertussen onderzoekt de Rotterdamse raad wat er allemaal is misgegaan. Dit onderzoek staat op de agenda voor de raad van 22 februari, een maand voor de gemeenteraadsverkiezingen.

Ook voor de verbouwing van museum Boijmans Van Beuningen zijn miljoenen nodig. 150 miljoen in het uiterste geval. Waarom zo veel?
Het hele gebouw moet worden gestript. Het museum zit vol asbest. Dat moet er allemaal uit om de rest van het onderhoud te kunnen uitvoeren. Het monumentale interieur is versleten, de hele cv-installatie moet worden vervangen, omdat die oud en verroest is, de elektriciteitsleidingen moeten eruit omdat ze verouderd zijn, de luchtbehandelingsinstallatie moet worden vernieuwd, net als het gebouwbeheerssysteem en de regenwaterafvoer. De kozijnen moeten eruit, de gevels gerestaureerd en de verzakte tuin moet worden opgehoogd.

Is 150 miljoen niet wat veel?
Zeker als je het bedrag afzet tegen andere projecten in de stad is het een behoorlijk bedrag. Ter vergelijking: de Markthal kostte 175 miljoen euro, voor het opknappen van 146 scholen in Rotterdam is 500 miljoen euro nodig (3,5 miljoen per school), het nieuwe Depot van Boijmans , dat nu wordt gebouwd, kost 52 miljoen, de verbouwing van het Wereldmuseum 6,3 miljoen euro. De vernieuwing van het Stedelijk Museum in Amsterdam – die enorm uitliep in tijd – kostte bijna 130 miljoen.

Hoe zorgt de gemeente Rotterdam, de huisbaas van Boijmans, dat het niet uit de hand loopt?
Dat is het lastige: grote bouwprojecten hebben de natuurlijke neiging om financieel gierend uit de hand te lopen. Voor de verbouwing van Boijmans wordt nu al rekening gehouden met onverwachte kosten. Die zijn in het budget opgenomen. Een speciale renovatiedirecteur moet erop toezien dat de planning wordt gehaald.

Hoe zit het eigenlijk met het Depot dat naast Boijmans wordt gebouwd?
De oplevering daarvan is inmiddels een half jaar uitgesteld vanwege problemen met de fundering. Dat is een tegenvaller, omdat rekening was gehouden met extra bezoekers in het eerste jaar. De vertraging is extra wrang omdat museum Boijmans Van Beuningen vanaf begin 2019 dichtgaat voor de jarenlang durende verbouwing.

Krijgen we straks ook nog een Blunderstadion?
Er is één groot verschil tussen de Hoekse Lijn, de renovatie van Boijmans Van Beuningen en een nieuw stadion voor Feyenoord. Bij de laatste is Rotterdam niet de opdrachtgever. Maar het kost de stad wel veel geld. Rotterdam zorgt voor de bereikbaarheid (35 miljoen) en koopt de bouwgrond langs de Nieuwe Maas (60 miljoen). Het stadion betaalt dan weer erfpacht en keert dividend uit. Rotterdam wordt ook aandeelhouder voor 40 miljoen. De raad heeft bezworen dat dit geen cent meer wordt. De voetbalclub moet zelf financiers voor de andere 325 miljoen vinden.

Maar er zijn toch ook nog de projecten van Feyenoord City en het Stadionpark?
Dat is allemaal nog toekomstmuziek, waarbij investeerders een grote rol spelen. Voor Sportcampus Rotterdam en Park de Twee Heuvels zette Rotterdam een paar jaar geleden al 60 miljoen opzij. Over nieuwe bruggen of metrotunnels is ook nog niets zeker, maar deze zouden miljarden kosten.

AD.nl