Stadionplan Feyenoord City duwt De Kuip dieper in rode cijfers

UPDATE – De plannen voor bouw van een nieuw stadion hebben Stadion Feijenoord N.V. nog dieper in de schulden gedrukt. Dit concludeert Stadion op Zuid uit recent gepubliceerde cijfers over het boekjaar 2018-2019. De schuldpositie van De Kuip is – vooral door plankosten voor bouw van een nieuw stadion – verder verslechterd. De financiële situatie is zelfs nog slechter als gemeente Rotterdam dit jaar niet had meegewerkt aan het omzetten van een lening van €7,9 miljoen die zij in 1994 verstrekte voor de toenmalige renovatie van het stadion. Met deze ‘truc’ lijken Stadion Feijenoord N.V. en gemeente Rotterdam het plaatje nog enigszins te willen oppoetsen.
Ook in het nu lopende boekjaar lopen de plankosten voor Feyenoord City verder op, met zorgwekkende gevolgen. De continuïteit van de vennootschap én het stadion dreigt daardoor in gevaar te komen. Voor de aandeelhouders van Stadion Feijenoord is er alle reden het stadionbestuur hiervoor ter verantwoording te roepen tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op dinsdag 10 december a.s.

Schuld van €27 miljoen, ‘truc’ van gemeente voorkomt erger
Op basis van de jaarverslagen komt de schuldpositie van Stadion Feijenoord N.V. – met Nieuw Stadion B.V. als een van de dochtermaatschappijen – aan het einde van boekjaar 2018-2019 uit op ruim €27 miljoen. De gepubliceerde schuldenlast per einde boekjaar 2017-2018 van ruim €23 miljoen is daarmee toegenomen met €4 miljoen. De schuldenlast bestaat voornamelijk uit langlopende schulden aan Goldman Sachs en kortlopende schulden bij niet nader genoemde crediteuren en overige schulden.
De schuldpositie zou normaal gesproken zelfs met €12 miljoen zijn toegenomen als de gemeente Rotterdam niet had meegewerkt aan conversie van de lening van ruim €7,9 miljoen voor renovatie van De Kuip in 1994. Die lening is nu omgezet naar een bijzonder aandeel. Voor de gemeente is er geen andere aanleiding dit te doen dan de almaar verslechterende positie van Stadion Feijenoord N.V. cosmetisch mooier te laten lijken. Dit is tegenstrijdig met de gemeentelijke position paper. In de gemeenteraad zal hierover vast nog de nodige discussie volgen.
De brugfinanciering bij Goldman Sachs bedraagt in totaal €17,5 miljoen. Per 30 juni 2019 is hiervan €14 miljoen gebruikt. Van dit bedrag komt uiteindelijk €2,88 miljoen voor rekening van de betaald-voetbalorganisatie Feyenoord, bij volledig opnemen van brugfaciliteit.
Uit de jaarcijfers blijkt niet waardoor de forse kortlopende schulden van ruim €13 miljoen per einde boekjaar 2018-2019 precies zijn veroorzaakt. Wel staat er dat zich onder deze schulden ook ontwikkelingskosten bevinden.

Truc gemeente stelt negatieve trend eigen vermogen met jaar uit
Het eigen vermogen van Stadion Feyenoord N.V. bewoog zich jarenlang rond de €5 miljoen positief. Vanaf 2016 – de start van Feyenoord City – is het eigen vermogen van de vennootschap gedaald naar €2,9 miljoen negatief per einde boekjaar 2017-2018.
De plankosten zijn afgelopen boekjaar verder opgelopen. De ‘truc’ met de conversie van de gemeentelijke lening heeft de negatieve trend van het eigen vermogen tijdelijk onderbroken waardoor het vermogen dit jaar uitkomt op €1,85 miljoen negatief. Dit is echter uitstel van executie, want op basis van informatie in jaarverslag 2018-2019 mag worden verwacht dat de negatieve trend verder zal doorzetten. Door de verwachte plankosten voor Feyenoord City die dit jaar al zijn gemaakt en nog worden gemaakt en de hiervoor benodigde lening van Goldman Sachs, is de verwachting dat Stadion Feijenoord N.V. in boekjaar 2019-2020 een nog negatiever resultaat na belastingen zal noteren. Stadion op Zuid verwacht dat het eigen vermogen van Stadion Feijenoord per einde boekjaar 2019-2020 zal uitkomen op bijna €10 miljoen negatief.

Plankosten nieuw stadion naar €34 miljoen
Stadion Feyenoord N.V. heeft vanaf 2011 tot en met einde boekjaar 2018-2019 aanwijsbaar voor een bedrag van ruim €21 miljoen uitgegeven aan plankosten voor een nieuw stadion. Uit de jaarcijfers blijkt dat tussen 2011 en 2014 voor bijna €1,9 miljoen aan plankosten is gemaakt voor ontwikkeling van Het Nieuwe Stadion (HNS). De plankosten voor het stadion van Feyenoord City over de boekjaren 2017-2018 en 2018-2019 bedragen in totaal nu al €17,9 miljoen.
In het jaarverslag staat: “De nog te maken kosten na 30 juni 2019 voor de ontwikkeling van het nieuwe Stadion tot aan de Financial Close bedragen naar verwachting €13 miljoen”. Daarmee zullen de plankosten uitkomen op ongeveer €34 miljoen. Dit is fors hoger dan oorspronkelijk begroot.
Wat verontrustend is, is dat er voor de €13 miljoen nog te verwachten plankosten nog slechts €3,5 miljoen brugfinanciering is. De resterende €9,5 miljoen zal daardoor ten laste komen van de lopende exploitatie van De Kuip en niet nader gespecificeerde kostenvergoedingen door derden.
In de genoemde plankosten zijn de kosten voor inzet van eigen personeel niet meegenomen. Het personeelsbestand is in boekjaar 2018-2019 verder gegroeid met maar liefst 20fte.

Financieel nog verder verzwakt
Onder leiding van het bestuur – bestaande uit commissarissen Cees de Bruin, Jos van der Vegt, Marianne de Waard-Preller, Pieter van Oord, Daniëlle van der Sluijs, directeur Jan van Merwijk en CFO Carl Berg – is Stadion Feijenoord N.V. binnen enkele jaren financieel ernstig verzwakt. Oorzaak hiervan is de jarenlange focus op plannen voor bouw van een nieuw stadion en de hiervoor in 2017 opgerichte dochtermaatschappij Nieuw Stadion B.V.
De recente plankosten voor Feyenoord City hebben Stadion Feijenoord opgezadeld met een negatief eigen vermogen en een forse schuld. Zonder de ‘truc’ van de gemeente had de financiële situatie er nog veel slechter uitgezien. Deze zorgwekkende situatie zal naar verwachting dit boekjaar substantieel verergeren. De financiële situatie van Stadion Feijenoord N.V. is hierdoor zo nijpend geworden dat de continuïteit van vennootschap én stadion in gevaar dreigen te komen.
Ondertussen is de haalbaarheid van het nieuwbouwplan van Feyenoord City – en daarmee de dekking voor Nieuw Stadion B.V. – hoogst onzeker. Zelfs de BVO lijkt inmiddels in te zien dat dit plan een slechte deal is voor de club en dat dit plan van Feyenoord City niet het beste is voor Feyenoord. Intussen stijgen de kosten voor bouw van het stadion met een nog slechtere business case tot gevolg. Bovendien raakt het geld dat is geleend van Goldman Sachs een keer op, mogelijk is dat nu al het geval. Het jaarverslag is situatie tot eind juni, een ‘gebroken boekjaar’. Het is nu december en we zijn dus al ruim een half jaar verder.
Aan de voorwaarden uit het position paper, noodzakelijk voor financiële steun van de gemeente, wordt niet voldaan. Ook is duidelijk dat de beoogde gebiedsontwikkeling niet afhankelijk is van de komst van een nieuw stadion. Het tegendeel blijkt zelfs waar.
Verder is er geen enkel draagvlak onder supporters, wat afgelopen week eens te meer duidelijk werd tijdens een grootschalige liefdesbetuiging aan De Kuip tijdens Feyenoord-PEC Zwolle. Met duizenden flyers riepen supporters op tot modernisatie van De Kuip. Ook de officiële Feyenoord-supportersvereniging FSV De Feijenoorder heeft herhaaldelijk opgeroepen te stoppen met het plan.

Verantwoording
Gelet op de ernst van de situatie lijkt er voldoende aanleiding voor de aandeelhouders van Stadion Feijenoord N.V. om het bestuur op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op dinsdag 10 december a.s. ter verantwoording te roepen. Het in gevaar brengen van de continuïteit van de vennootschap biedt aandeelhouders zelfs de mogelijkheid een procedure te starten op grond van Art. 2:9 van het Burgerlijk Wetboek en het bestuur af te zetten wegens onbehoorlijk bestuur.
Wilt u meer weten? Bekijk hier en hier de gepubliceerde jaarcijfers van Stadion Feijenoord NV.